LAZER YANIKLARI Dr Kadir Kabahasanoğlu

LASERLight Amplification by Stimulated Emission of Radiation (Uyarılmış radyasyon yayılımı ile ışığın güçlendirilmesi)

Lazer sisteminin ana komponentleriLazer ışını oluşturan elektronları içeren lazer aracıLazer etkinliğini artıran aynalarLazer ışını oluşturmak için atomları harekete geçiren güç kaynağı

Lazer kullanımıyla ilişkili risklerDört ana kategoriye ayrılabilirAtmosferik kontaminasyonDamar ve yapıların perforasyonuEmboliUygunsuz enerji transferi

Lazer cerrahisinde yanık riskiLazer, elektromanyetik radyasyonun güçlü bir kaynağıdırÇoğu tıbbi lazer ışık tayfının görülebilir ve kızılötesi dalga boylarını kullanırAbsorbe edildiklerinde biyolojik ve biyolojik olmayan yapılarda ısı üretirlerLazer ışınlarının; güç yoğunluklarında, enerji akışlarında ve penetrasyon derinliklerinde farklılıklar vardır

Lazer cerrahisinde yanık riskiEndotrakeal tüpler üzerindeki etkileri oldukça farklıdırHava yolu operasyonlarında sıklıkla kullanılan iki tip lazer - CO2 - Nd-YAG (neodymium-yttrium aluminum garnet)

CO2 LazerSu, kan ve biyolojik dokular tarafından fazlasıyla absorbe edilirMedikal lazerlerin en yüzeyel penetrasyon gösterenidir ve ödem oluşumu minimaldirÖncelikle hücreleri buharlaştırırKesim aracı olarak çok uygundur ve üst hava yollarının benign-malign lezyonlarında kullanılırKüçük kan damarlarında iyi hemostaz, minimal postoperatif ödem ve küçük skar dokusuyla iyi bir iyileşme sağlar

Nd-YAG LazerÇoğunlukla pigmentler tarafından absorbe edilirMedikal lazerlerin doku penetrasyonu en fazla olanıdır, dokuda dağılımı kuvvetlidir ve en güçlülerinden biridirGeniş doku ödemine yol açarEtkili pıhtılaştırıcı özelliği vardırTrakeobronşial ağaçta hemostazı güvenceye almak için ve obstruktif trakeobronşial neoplazilerin palyatif tedavilerinde kullanılır

Endotrakeal tüpün yanma riskiET tüpün tipi : PVC (polyvinyl chloride) tüpler, kırmızı kauçuk tüplere göre daha riskliLazer ışınlarının elektrik gücüTüpün ışınlara maruz kalma süresiET tüpteki gaz karışımı : O2 ve N2O nun azalmış konsantrasyonunun yanma riskini azalttığı gösterilmiş

KorunmaET tüpler; bakır, alüminyum veya diğer metal bantlar ile sarılabilirSarma işlemi, tüpün esnekliğini azaltır ve dış çapını artırırHava yolunda ayrılmaya neden olabilir, bantın sert yüzeyi travmatik olabilir ve entübasyonu zorlaştırabilirFarklı ET tüpler lazer cerrahisi için geliştirilmiştir ancak yüksek maliyet, geniş çap gibi kendilerine özgü problemleri vardır

Lazer dirençli trakeal tüpler

KorunmaAlternatif olarak cerrahi laringoskopi ile jet ventilasyon ve aralıklı ekstübasyon uygulanabilirO2 ve N2O nun yanmaya katkıda bulunması nedeniyle yeterli oksijenizasyonu sürdürecek en düşük FiO2 kullanılmalıdırN2O yerine hava kullanılmalıdır

Termal / Kimyasal hasarTermal hasar alevlere direkt maruz kalma sonucu oluşur, yanığın ciddiyeti süreye ve ısı yoğunluğuna bağlıdırDuman inhalasyonu; bronkospazma sekonder akut respiratuar bozukluk, intraalveolar hemoraji, ödem ve sürfaktan kaybına yol açan kimyasal yanığa neden olabilirPVC tüpler yandıklarında ağır pnömoniye yol açan hidrojen klorid açığa çıkarırlarKırmızı kauçuk tüplerin yanması sonucu karbon monoksit açığa çıkar

MüdahaleET tüp yanarsa derhal çıkarılmalı, O2 ve N2O ile kaynak bağlantıları kesilmeliYanık alanı steril su veya normal salin ile temizlenmeliHasta yeni ET tüp ile entübe edilmeli ve % 100 O2 ile ventile edilmeli

MüdahaleHasarın derecesini değerlendirmek ve yabancı cisimleri uzaklaştırmak için bronkoskopi yapılmalıKarbonlu çökeltileri uzaklaştırmak için büyük hava yolları su ile yıkanıp temizlenmeliUzamış entübasyon ve ventilatör desteği gerekebilirProfilaktik steroid ve antibiyotik tedavisi tartışmalıdır

Müdahale

TEŞEKKÜRLERMUTLUYILLAR